Göz hastalıkları uzmanı mı? Estetik cerrah mı?

Göz çevresine cerrahi girişim

Göz hastalıkları uzmanı mı, yoksa estetik cerrah mı öz çevresine cerrahi girişim uygulamalı? Göz çevresine cerrahi işlem iki nedenle söz konusu olabilmektedir. Birincisi; kişide yorgun, uykusuz bir görüntü oluşturan kapak kenarı kırışıklıkları, kapaklarda torbalanma veya kapaklarda buruşukluk ve sarkma gibi estetik nedenlerle, ikincisi ise ptozis yani üst kapak düşüklüğünün veya kapaklardaki sarkmanın görmeyi engellemesi veya yanık, kaza, kesi sonucu kapak anatomisinin bozularak kapak fonksiyonlarını etkilediği durumlarda fonksiyonel nedenlerle.

Kaz ayağı olarak da adlandırılan hafif kapak kenarı kırışıklıkları operasyon dışı yöntemlerle de tedavi edilebilmektedir. Cilt içine botulinum toksini enjeksiyonu o bölgeyi hareket ettiren siniri geçici olarak felç ederek kırışıklık yaratan mimikleri engellemekte ve gecici de olsa basit bir enjeksiyonla operasyona gerek kalmadan çok başarılı sonuçlar alınmaktadır. Bazen botulinum toksini enjeksiyonu tekralamak gerekebilir.

Göz kapakları orbitanın tabanını kapayan ve göz küresi önünde bulunan deri, kas ve fibro-elastik tabakalardan yapılı bir perde olup gözün fazla ışıktan ve dış etkilerden korunmasına yarar.

Üst ve alt iki kapağın serbest kenarlarının birbirine değmesi veya birbirinden uzaklaşması halinde gözküresinin ön bölümü örtülür veya görünür. Bu hareketlere, gözün açılıp kapanması denir.

Üst göz kapağı, alt göz kapağından büyük olup gözün açılıp kapanmasında inip kalkan yalnız bu kapaktır. Göz açık iken, alt kapak kornea kenarının alt bölümünden 1-2 mm. uzakta, üst kapak ise korneanın 1 mm. kadar üstüne taşmış olarak bulunur. Göz kapanınca alt kapak, korneanın alt kenarına kadar yükselir; üst kapak ise yukarıdan aşağıya doğru inerek korneanın bütününü örter.

Blefaroptozis, üst göz kapağının düşüklüğü ve etkilenen gözkapağını yeterince kaldıramama ile karakterize, hem plastik ve rekonstrüktif cerrahiyi, hem de oftalmolojiyi ilgilendirilen, oldukça sık görülen bir patolojidir.

Normalde 8-10 mm. olan kapak aralığı daralmıştır. Ptotik üst göz kapağının kişinin yüz görünümünü bozması, estetik açıdan önemli olduğu kadar, ağır olgularda görme eksenini kapatması görme fonksiyonu yönünden de önemli problemler ortaya çıkarmaktadır. Özellikle, çocuklarda görme eksenini kapatan ptotik bir üst göz kapak yoksunluk ambliyopisine yol açabilir.

Gözlerin normal fonksiyonunun devamı ve simetrik görünümleri için blefaroptozisli olgularda cerrahi tedavinin önemli bir yeri vardır. Ancak, birçok ameliyat tekniğinin denendiği ve hala yeni tekniklerin yayınlandığı bu konuda henüz optimal bir yöntem saptanamamıştır.

Vücudun estetik ve fonksiyonel bakımdan en gelişmiş organı olan gözlerin normal fonksiyonunun devamı ve simetrik görünümleri için blefaroptozisli olgularda cerrahi tedavinin önemli bir yeri vardır. Ptozis cerrahisinin amacı, düşük göz kapağını kaldırıp iyi bir kapak kıvrımı oluşturarak mükemmele en yakın kozmetik sonucu elde edebilmektir. Cerrahi tekniklerdeki ilerlemeye rağmen, bazı ptozis olgularında cerrahi sonrası sonucu tahmin etmek güçtür. Bazen, postoperatif revizyon gerekebilir. Bütün olgularda ptozisi düzeltecek tek bir yöntem yoktur. Asıl gaye, ptozisin düzeltilmesi olmakla beraber, gözün koruyucu mekanizmaları ve etyolojik faktör cerrahiye karar verirken üzerinde durulması gereken önemli konulardır.

Ptozis cerrahisinde komplikasyonlar, yanlış cerrahi seçim ve teknik hatalar nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, ptozisin tipi, miktarı, levator fonksiyonu ve olguların diğer özellikleri bakımından en uygun cerrahi teknik seçilmelidir. Cerrahi teknik açısından, cerrahın da en fazla deneyimli olduğu, gerekirse ikinci bir operasyona imkan veren, kolay ve etkili yöntemler tercih edilmelidir.

İki taraflı ağır ptozis olgularında görme eksenini açmak amacı ile baş arkaya doğru eğilmekte ve kapağı kaldırmak için frontal adale kullanıldığından kaşlar kalkık durumda olmaktadır. Bunun sonucunda, alında horizontal ve burun kökünde vertikal kırışıklıklar meydana gelmektedir.

Şimdi bütün bunların ışığında göz kapağı girişimlerini estetik cerrah mı, göz hastalıkları uzmanı mı yapsın sorusunun cevabına gelirsek cevap; okuloplastik cerrah olmalıdır. Yani ister estetik ve plastik cerrahi uzmanı olsun isterse göz hastalıkları uzmanı olsun özel olarak göz kapağı ve çevresi hastalıkları ve anatomisi üzerinde çalışmış ve bu konuda deneyimi olan bir cerrah yapmalıdır.